This post is also available in: English (อังกฤษ) 简体中文 (จีนประยุกต์) 한국어 (เกาหลี)
โรคไวรัสตับอักเสบเอ (HAV หรือ Hep A) เป็นโรคที่ติดต่อกันได้ง่ายมาก และทำให้ตับอักเสบหรือบวม คุณสามารถติดเชื้อไวรัสตับอักเสบเอได้จากการสัมผัสอุจจาระ (อึ) ของผู้ติดเชื้อหรือการบริโภคอาหาร เครื่องดื่ม หรือน้ำแข็งที่ปนเปื้อนเชื้อ นอกจากนี้ ยังสามารถติดต่อกันได้จากการมีเพศสัมพันธ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการมีเพศสัมพันธ์ผ่านทางปาก-ทวารหนัก (การเลียทวารหนัก) โรคไวรัสตับอักเสบเอเป็นโรคที่พบได้ไม่บ่อยในประเทศออสเตรเลีย
ไวรัสตับอักเสบเอชนิดเฉียบพลันอาจเป็นอยู่เพียงไม่กี่สัปดาห์ แต่บางคนอาจจะป่วยหนักเป็นเวลานานถึงหกเดือน โดยปกติแล้ว โรคไวรัสตับอักเสบเอจะไม่ก่อให้เกิดผลกระทบในระยะยาว ผู้ป่วยโรคไวรัสตับอักเสบเอสามารถหายขาดได้ และไม่ทำให้ตับอักเสบเรื้อรัง
วิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันมิให้ติดโรคไวรัสตับอักเสบเอคือการฉีดวัคซีนป้องกัน เราแนะนำให้คนทำงานบริการเข้ารับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคไวรัสตับอักเสบเอ/บี คุณก็สามารถเข้ารับการฉีดวัคซีนได้ฟรีหากคุณมีสิทธิ์รักษาฟรี
ลักษณะผิดสังเกตและอาการ
หากมีอาการ โดยปกติอาการจะปรากฏหลังจากที่ได้รับเชื้อภายใน 15-50 วัน หากไม่ได้รับการรักษาอาจก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อน ซึ่งอาจรวมถึงโรคตับเรื้อรัง ภาวะตับแข็ง และตับวาย
โรคไวรัสตับอักเสบเออาจจะไม่มีอาการปรากฏ (ไม่แสดงอาการ) แต่ผู้ใหญ่ประมาณ 70-80% ที่ป่วยเป็นโรคไวรัสตับอักเสบเอจะแสดงอาการ
ตัวอย่างอาการของโรคไวรัสตับอักเสบเอได้แก่:
- รู้สึกเหนื่อยล้า มีไข้ และรู้สึกไม่สบาย
- เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน และท้องร่วง
- ปวดท้อง
- อุจจาระ (อึ) มีสีอ่อนและปัสสาวะมีสีเข้ม
- ภาวะดีซ่าน (ตาและผิวหนังเป็นสีเหลือง)
- ท้องเสีย
โดยปกติจะมีอาการอยู่ไม่ถึงสองเดือน ผู้ที่ตับเสียหายอยู่ก่อนแล้วอาจจะเสี่ยงที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อนได้มากกว่า แต่คนส่วนใหญ่ก็สามารถหายเป็นปกติจากโรคไวรัสตับอักเสบเอได้
การแพร่เชื้อ
โรคไวรัสตับอักเสบเอติดต่อกันได้ผ่านทางอุจจาระแม้จะเพียงปริมาณเล็กน้อยจากผู้ที่มีเชื้อไวรัส และเข้าสู่ปากของบุคคลอื่น
ผู้ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบเอสามารถแพร่เชื้อได้ประมาณหนึ่งสัปดาห์หลังจากรับเชื้อและก่อนที่จะแสดงอาการใด ๆ
หลังจากติดเชื้อไวรัสตับอักเสบเอแล้ว ร่างกายของคนส่วนใหญ่ก็จะสร้างภูมิคุ้มกันซึ่งจะคงอยู่ไปตลอดชีวิต และไม่สามารถแพร่หรือติดเชื้อไวรัสนี้ได้อีก
โรคไวรัสตับอักเสบเอสามารถติดต่อได้โดย:
- การเลียทวารหนัก (การมีเพศสัมพันธ์ผ่านทางปาก-ทวารหนัก) โดยไม่ใช้แผ่นยางอนามัยหรืออุปกรณ์ป้องกันอื่น ๆ
- การใช้ปากสัมผัสกับนิ้วมือ ถุงยางอนามัย หรือเซ็กส์ทอยที่เคยอยู่ในหรืออยู่ใกล้กับทวารหนักของผู้ติดเชื้อ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังจากการใช้นิ้วหรือทั้งกำปั้นสอดทวารหนัก
- การบริโภคอาหารหรือน้ำดื่มที่ปนเปื้อนเชื้อ
- การรับประทานอาหารที่ปนเปื้อนเชื้อหรือใช้อุปกรณ์รับประทานอาหารที่มีเชื้อไวรัสร่วมกัน
- การสัมผัสผ้าอ้อม ผ้า และผ้าเช็ดตัวที่เปื้อนคราบอุจจาระ
การป้องกัน
การฉีดวัคซีนเป็นวิธีป้องกันเชื้อไวรัสตับอักเสบเอได้ดีที่สุด
- คนทำงานบริการมีสิทธิ์ได้รับการฉีดวัคซีนฟรี แต่แพทย์อาจเก็บค่าให้คำปรึกษาสำหรับการเข้ารับการตรวจ คุณสามารถตรวจสอบได้เมื่อทำการนัดหมาย
- คลินิกสุขภาพทางเพศของรัฐให้บริการฉีดวัคซีนฟรี ไม่ว่าคุณจะมีสิทธิ์ได้รับสวัสดิการ Medicare หรือไม่ก็ตาม
คุณสามารถใช้มาตรการป้องกันอื่น ๆ ได้เช่นกัน:
- สวมถุงยางอนามัย ใช้แผ่นยางอนามัย หรือสวมถุงมือสำหรับการทำกิจกรรมทางเพศผ่านทางทวารหนัก และล้างมือให้สะอาดหลังจากเสร็จกิจกรรมแล้ว
- เปลี่ยนและทิ้งถุงยางอนามัย แผ่นยางอนามัย ถุงนิ้ว หรือถุงมือก่อนเปลี่ยนไปให้บริการอื่น ๆ
- ใช้แผ่นยางอนามัย พลาสติกแรป/ฟิล์มพลาสติกห่ออาหาร หรือถุงยางอนามัยที่ตัดออกมาเพื่อป้องกันระหว่างที่ให้บริการการเลียทวารหนัก (การใช้ปากสัมผัสกับทวารหนัก)
- การใส่ถุงยางอนามัยให้กับจุกเสียบทวารและอวัยวะเพศชายเทียม และเปลี่ยนถุงยางอนามัยเมื่อสลับการมีเพศสัมพันธ์ระหว่างทวารหนักกับปาก
- ซักผ้าเช็ดตัวและผ้าปูที่นอนด้วยผงซักฟอกกับน้ำอุ่น
- ล้างมือด้วยสบู่และน้ำเปล่าหลังจากเข้าห้องน้ำ และก่อนทำอาหาร
- หลีกเลี่ยงการใช้อุปกรณ์รับประทานอาหาร รับประทานอาหาร เครื่องดื่ม และใช้บุหรี่ร่วมกัน
ถึงแม้ว่าการใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดมือที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบจะมีส่วนช่วยได้บ้าง แต่การล้างมือด้วยน้ำอุ่นและสบู่จะสามารถช่วยป้องกันการแพร่เชื้อไวรัสตับอักเสบเอได้ดีกว่า
แนะนำให้คุณเปลี่ยนถุงยางอนามัยทุกครั้งที่สลับการมีเพศสัมพันธ์จากทวารหนักเป็นช่องคลอดหรือทางปาก
การตรวจ
ข้อมูลเกี่ยวกับการตรวจโรคไวรัสตับอักเสบเอมีดังต่อไปนี้ คุณสามารถดูรายชื่อคลินิกสุขภาพทางเพศที่ยินดีให้คำปรึกษากับคนทำงานบริการได้ที่สถานที่ตรวจของเรา
วิธีตรวจ
- การตรวจโรคไวรัสตับอักเสบเอทำได้โดยการเก็บตัวอย่างเลือด
- คุณสามารถเข้ารับการตรวจได้ที่แพทย์ GP หรือคลินิกสุขภาพทางเพศ
ควรตรวจเมื่อใด
- เชื้อไวรัสตับอักเสบเอสามารถตรวจพบได้สองสัปดาห์หลังจากเริ่มติดเชื้อ
- การตรวจสุขภาพทางเพศตามปกติไม่ได้รวมการตรวจโรคไวรัสตับอักเสบเอ ดังนั้น คุณอาจจะต้องขอรับการตรวจเพิ่มเติม หากสงสัยว่าตนเองติดโรคนี้
ข้อมูลอื่น ๆ
- คลินิกสุขภาพทางเพศมักจะไม่เรียกเก็บค่าตรวจโดยเรียกเก็บจากรัฐบาลแทนแม้คุณจะไม่มีสวัสดิการ Medicare การตรวจก็น่าจะฟรี!
- หากคุณพบแพทย์ GP คุณอาจจะเสียค่าธรรมเนียมหรือฟรีโดยแพทย์เรียกเก็บเงินจากรัฐบาลแทน
การรักษา
ไวรัสตับอักเสบเอไม่มีวิธีการรักษา แต่การติดเชื้อจะหายได้เอง แนะนำให้คุณพักผ่อน ดื่มน้ำเปล่าและของเหลวให้มาก ๆ รับประทานยาไอบูโพรเฟนเมื่อมีไข้ หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์และรับประทานอาหารไขมันต่ำและที่สมดุล จนกว่าอาการจะหายไป
ผู้ป่วยไวรัสตับอักเสบเอประมาณร้อยละ 85 จะฟื้นตัวภายในสามเดือน และเกือบทุกคนจะสามารถหายได้ภายในหกเดือน
หลังจากคุณติดเชื้อไวรัสตับอักเสบเอและหายแล้ว ร่างกายคุณจะมีภูมิคุ้มกันต่อไวรัสตับอักเสบเอ ซึ่งหมายความว่าคุณจะไม่เป็นโรคนี้อีก
ไวรัสตับอักเสบเออาจกระทบต่องานของฉันอย่างไร
ข้อควรพิจารณาในทางปฏิบัติ
- คุณอาจยังไม่รู้สึกหายดีมากพอที่จะไปทำงาน
- แพทย์แนะนำให้หลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์จนกว่าคุณจะไม่มีอาการแล้ว เนื่องจากโรคเชื้อไวรัสตับอักเสบเอติดต่อกันได้ง่ายมาก
- หากคุณไม่สามารถหยุดงานได้ในช่วงนี้ คุณสามารถพิจารณาที่จะให้บริการแบบไม่สัมผัสร่างกาย/ออนไลน์หรือทางโทรศัพท์แทน
- ภาวะดีซ่าน (ตาและตัวเหลือง) เป็นอาการที่เห็นได้ชัดและอาจจะทำให้ลูกค้ามีคำถามหรือตั้งข้อกังวลได้
- คุณอาจเลือกที่จะไม่ดื่มแอลกอฮอล์ในที่ทำงานหรือร่วม ‘การทำงานหมู่’ เพื่อลดการทำงานหนักของตับ
ข้อพิจารณาด้านกฎหมายและการแจ้งผลตรวจ
- บางรัฐและดินแดนอาจจะมีกฎหมายที่ถือว่าการทำงานบริการหรือการมีเพศสัมพันธ์ในขณะที่คุณมี BBV หรือ STI เป็นความผิดให้ตรวจดูข้อมูลทางกฎหมายและ BBV, STI หรือติดต่อองค์กรเพื่อคนทำงานบริการในพื้นที่ เพื่อขอข้อมูลเพิ่มเติม
- ไวรัสตับอักเสบเอเป็นโรคที่จำเป็นต้องมีการแจ้งผลในประเทศออสเตรเลีย ซึ่งหมายความว่าผู้โรคไวรัสตับอักเสบเอจะได้รับการรายงานผลไปยังกรมสาธารณสุขของรัฐหรือดินแดนนั้น ๆ โดยไม่มีการเปิดเผยชื่อของผู้ป่วย
อาจมีข้อกำหนดเกี่ยวกับการติดตามผู้สัมผัสโรคในเขตที่อยู่ของคุณ คุณสามารถติดต่อองค์กรเพื่อคนทำงานบริการในพื้นที่หรือแพทย์เพื่อขอข้อมูลและความช่วยเหลือ