노출 후 예방 (PEP)

This post is also available in: English (영어) 简体中文 (중국어 간체) ไทย (태국어)

PEP เหมาะสำหรับผู้ที่มีผลตรวจ HIV เป็นลบและอาจจะเพิ่งสัมผัสเชื้อ HIV ไป PEP เป็นระบบยาระยะสั้นที่ใช้รักษาการติดเชื้อ HIV หากรับประทานภายใน 72 ชั่วโมงหลังสัมผัสเชื้อ HIV ก็จะสามารถลดโอกาสการติดเชื้อ HIV ลงได้อย่างมีนัยสำคัญ

การเป็นบุคคลที่อาจจะได้รับสัมผัสเชื้อ HIV จากสถานบริการทางเพศเพียงอย่างเดียวอาจไม่มีน้ำหนักเพียงพอแก่การจ่ายยา PEP ให้ แพทย์หรือพยาบาลจะประเมินว่าควรจ่ายยา PEP ให้คุณหรือไม่ โดยพิจารณาจากเงื่อนไขดังนี้

  • ลักษณะการรับสัมผัสเชื้อ HIV (ซึ่งก็คือการมีเพศสัมพันธ์ทางช่องคลอด ทางทวารหนัก หรือทางปาก โดยเป็นฝ่ายรุกหรือฝ่ายรับ การได้รับเชื้อทางเข็มฉีดยา หรือการได้รับเชื้อจากกิจกรรมอื่น) และความเสี่ยงของการติดเชื้อ
  • สถานะการติดเชื้อ HIV ของผู้ที่เกี่ยวข้อง หากคุณไม่ทราบสถานะการติดเชื้อ HIV ของบุคคลที่คุณคิดว่าอาจจะแพร่เชื้อให้คุณ แพทย์ผู้จ่ายยาจะใช้ข้อมูลความชุกของเชื้อ HIV ประกอบการตัดสินใจว่าคุณต้องได้รับยา PEP หรือไม่
  • สถานะการติดเชื้อ HIV ของคุณในปัจจุบัน PEP จะไม่ออกฤทธิ์หรือถูกจ่ายให้บุคคลที่ติดเชื้อ HIV อยู่แล้ว

ยกตัวอย่างเช่น ASHM PEP สำหรับ HIV ของ ASHM โดยทั่วไปแล้ว แนวทางระดับชาติของออสเตรเลีย (Australian National Guidelines) จะไม่แนะนำให้จ่ายยา PEP ให้กับผู้ที่เป็นฝ่ายรับที่ได้มีเพศสัมพันธ์ทางช่องคลอดโดยไม่ป้องกันกับบุคคลที่ไม่ทราบสถานะการติดเชื้อ HIV จะไม่มีการจ่ายยา PEP ให้คุณ ในกรณีที่ถุงยางอนามัยแตกขณะมีเพศสัมพันธ์ทางช่องคลอดกับลูกค้าที่คุณไม่ทราบสถานะการติดเชื้อ HIV โดยที่คุณเป็นฝ่ายรับ อย่างไรก็ตาม หากลูกค้าเป็นผู้ชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชาย (MSM) หรือมาจากประเทศที่มีความชุกในการติดเชื้อสูง ผู้ประกอบวิชาชีพด้านการดูแลสุขภาพจะตรวจสอบเพิ่มเติมว่าคุณต้องได้รับ PEP หรือไม่

หากถุงยางอนามัยแตกขณะมีเพศสัมพันธ์ทางทวารหนักกับลูกค้าที่คุณไม่ทราบสถานะการติดเชื้อ HIV โดยที่คุณเป็นฝ่ายรับ และลูกค้าเป็นผู้ชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชาย (MSM) หรือมาจากประเทศที่มีความชุกในการติดเชื้อสูง โดยหลักทั่วไป แนวทาง ASHM ก็แนะนำให้สามารถจ่ายยา PEP ได้ อย่างไรก็ตาม อาจมีเหตุผลอื่นๆ อีกมากมายที่ผู้ประกอบวิชาชีพด้านการดูแลสุขภาพอาจจะจ่ายยา PEP ให้แก่ผู้ที่เป็นฝ่ายรับที่มีเพศสัมพันธ์ทางทวารหนักโดยไม่ป้องกันกับคู่นอนที่ยังไม่ทราบสถานะการติดเชื้อ HIV

แม้ว่าจะมีแนวทางสำหรับการจ่ายยา PEP กำหนดไว้ แต่ผู้ประกอบวิชาชีพด้านการดูแลสุขภาพอาจประเมินเป็นกรณีไปว่าจะสั่งจ่ายยาให้บุคคลดังกล่าวหรือไม่ ด้วยเหตุนี้ เมื่อคุณสงสัยว่าอาจจะติดเชื้อ HIV ขอแนะนำให้ปรึกษากับผู้ประกอบวิชาชีพด้านการดูแลสุขภาพเพื่อประเมินว่าคุณควรได้รับยา PEP หรือไม่ 

คุณต้องเริ่มรับประทานยา PEP ก่อนครบ 72 ชั่วโมงนับจากตอนที่คิดว่าน่าจะสัมผัสเชื้อ HIV มา ยาจึงจะออกฤทธิ์ หากเกิน 72 ชั่วโมงหลังจากที่คุณอาจจะได้รับสัมผัสเชื้อไปแล้ว เราก็ยังคงแนะนำให้คุณไปพบแพทย์อยู่ดีเพื่อหาวิธีแก้ปัญหาต่อไป

เมื่อคุณเริ่มรับประทานยา PEP ผู้ประกอบวิชาชีพด้านการดูแลสุขภาพมักจะขอเก็บตัวอย่างเลือดเพื่อตรวจหาเชื้อ HIV การตรวจด้วยวิธีนี้มีจุดประสงค์เพื่อดูว่าคุณติดเชื้อ HIV อยู่เดิม ก่อนรับยา PEP หรือไม่ ในขณะที่คุณกำลังรับประทานยา PEP คุณจะต้องมาติดตามผลตรวจ HIV และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่นๆ หนึ่งครั้ง จากนั้น จะต้องกลับมาตรวจหาเชื้อ HIV อีกครั้ง 3 เดือนหลังการรักษา เหตุผลที่จะต้องตรวจหาเชื้อ HIV อีกครั้งคือการยืนยันว่าการรักษาด้วย PEP มีประสิทธิผล

เมื่อคุณเริ่มรักษาโดยใช้ PEP คุณต้องรับประทานยาทุกวันตลอดระยะเวลา 28 วัน หากคุณลืมรับประทานยาโดสใดก็ตาม ห้ามรับประทาน 2 โดสเพื่อเป็นการชดเชย ให้รับประทานยาโดยเร็วที่สุดและติดต่อแพทย์ผู้จ่ายยาหรือผู้ประกอบวิชาชีพด้านการดูแลสุขภาพที่มีความเชี่ยวชาญด้านเชื้อ HIV เพื่อหารือว่าการทานยาล่าช้าจะส่งผลต่อประสิทธิผลของการรักษาหรือไม่ และควรจะปฏิบัติตนอย่างไรต่อไป

ผู้รับประทานยา PEP บางรายอาจไม่เจอผลข้างเคียงใดๆ ส่วนคนอื่นกลับเจอ อย่างไรก็ตามในรายที่เจอผลข้างเคียง มักจะเจอผลข้างเคียงเล็กน้อยไปจนถึงปานกลาง เช่น มีอาการคลื่นไส้ ท้องร่วง ปวดศีรษะ เหนื่อยล้า และอาเจียน โดยปกติแล้ว ผลข้างเคียงจะทุเลาลงหลังจากรับประทาน PEP ไปประมาณ 1 สัปดาห์ และจะหายสนิทหลังเสร็จสิ้นการรักษาด้วย PEP

หากเจอผลข้างเคียงหรือมีข้อกังวลอื่นใด ขณะที่รับประทาน PEP ให้ปรึกษาแพทย์ผู้จ่ายยา แพทย์ผู้จ่ายยาอาจหาวิธีเปลี่ยนยา PEP ที่คุณใช้เพื่อลดผลข้างเคียงดังกล่าว หากต้องการหยุดงาน คุณสามารถขอใบรับรองแพทย์ได้คุณสามารถขอรับยา PEP ได้จากแผนกฉุกเฉินของโรงพยาบาลของรัฐ ศูนย์สุขภาพทางเพศ ตลอดจนแพทย์และคลินิกที่จ่ายยาส่วนใหญ่ได้ รัฐส่วนใหญ่จะมีสายด่วน PEP หรือสายด่วนให้บริการข้อมูล ที่ให้บริการ 24 ชั่วโมง นอกจากนี้ คุณยังสามารถศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับสถานที่เพื่อการติดต่อขอรับ PEP ในรัฐหรือเขตแดนที่คุณอยู่ได้ทาง https://www.getpep.info/get-pep-now/ โรงพยาบาลและศูนย์สุขภาพทางเพศบางแห่งสามารถจ่ายยา PEP ให้ได้โดยไม่คิดค่าใช้จ่ายใดๆ นอกจากนี้ ยังมีวิธีการขอรับยาแบบออกค่าใช้จ่ายบางส่วนด้วย หากคุณไม่มีสิทธิ์ใช้สวัสดิการ Medicare อาจมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม ยาอื่นๆ เช่น วิตามิน ยาที่ต้องใช้ใบสั่งยาและสารเสพติดเพื่อความผ่อนคลาย อาจรบกวนการทำงานของ PEP และทำให้ผลข้างเคียงจาก PEP รุนแรงขึ้นได้ หากคุณกำลังใช้หรือวางแผนที่จะใช้ยาตัวอื่น ขอแนะนำให้ปรึกษาเรื่องนี้กับแพทย์ผู้จ่ายยาเพื่อหาแนวทางในการลดผลกระทบที่อาจมีต่อการรักษาด้วย PEP  ไม่ควรใช้ PEP แทนการป้องกัน ขณะมีเพศสัมพันธ์

Rate this resource:

Was this article useful?

As you found this post useful...

Follow us on social media!

We are sorry that this post was not useful for you!

What can we do to make this a stronger resource for sex workers?

Tell us how we can improve this post.